روشهای سخنرانی موثر

۱-  نواختن ساز: یکی از اساتید میگفت:من روزی می‌خواستم درباره قانون بازتاب شرطی در یک پادگان نظامی برای افسران و درجه‌داران سخنرانی کنم. یک درجه‌داری بود که خیلی خوب ویلون می‌زد، از فرمانده پادگان اجازه گرفتم که سخنرانی خود را با نواختن یک قطعه همایون یا دشتی با ویلون شروع کنم. بعد از نواختن ویلون من سخنرانی خود را شروع کردم، نتیجه  سخنرانی عالی و اعجازانگیز بود زیرا قبلاً ویلون توانست  فکر شنوندگان را خوب متمرکز نماید. موسیقی بهتر از شعر و حرف فکر شنوندگان را متمرکز یا هیپنوتیزم می‌نماید.

۲-  متمرکز کردن فکر به وسیله خواندن شعر: سخنران می‌تواند قبلاً یک نفر را تعیین کند که چند خط شعر یا تصنیف را برای شنوندگان بخواند،‌البته اگر این اشعار  یا تصنیف به وسیله دختر خانمی خوانده شود و یا خواننده شعر، خواننده ای حرفه‌ای و همراه با ساز باشد، اثر بیشتری در ایجاد تمرکز فکر شنوندگان خواهد داشت. و اگر سخنران به هیچ‌کدام از این‌ها دسترسی نداشت، خودش بهتر است سخنرانی خود را با چند سطر شعر جذاب از حافظ یا سعدی یا دیگر شعرا آغاز کند.

۳-  ایجاد تمرکز از طریق خود شنوندگان: اگر در طرز نشستن شنوندگان تغییری حاصل شود  فکرشان بیشتر متمرکز می‌شود و آن تغییر عبارت از این است که شنونده اولاً هر طور که خودش راحت است در صندلی بنشیند، ثانیاً سعی کند که تمام عضلات دست‌ها و پاهای خود را شل کند، و اگر(سایت هیپنوتیسم دات آی آر) در صندلی قدری فرو رود رلکس بهتر انجام خواهد شد، اگر شنونده چند دقیقه چشم‌هایش را ببندد و به پاها و دست‌ها و تمام عضلات بدنش  فکر کند که دارند شل و وانهاده می‌شوند، به این طریق تا چند درجه خود را هیپنوتیزم یعنی فکرش را متمرکز  کرده است. این دستورات باید به وسیله سخنران داده شود.

در محیط‌های ارتشی سخنرانی‌ها اکثراً خشک و بدون مقدمه و بیشتر جنبه دستور و فرامین دارد، لذا گاهی اثر عمیق چندانی ندارد و اکثراً هنگام سخنرانی در سالن‌های بزرگ، درجه‌داران یا سربازان ته سالن خواب هستند.

در اکثر سخنرانی‌ها، اگر در پایان سخنرانی چند نفر انتخاب شوند و از آنها سوال شود که هر چه فهمیده‌اند و یاد دارند بیان کنند، من تصور نمی‌کنم نتیجه حداکثر از ۱۵ تا ۲۰ درصد تجاوز کند.

۴-  ایجاد تمرکز از طریق گفتن جوک: برخی از استادان هنگام تدریس و یا برخی از سخنرانان، سخنرانی خود را با یک داستان خنده‌داری  که اصطلاحاً «جوک» می‌شود شروع می‌کنند. البته این روش هم در ایجاد تمرکز فکر بی‌تأثیر نیست.

۵-  درجه شخصیت ایجاد تمرکز می‌کند.  درجه و مقام سخنران هر چه بیشتر باشد، در شنونده ایجاد تمرکز فکر می‌شود. به عبارت دیگر هر چه درجه و مقام و شخصیت اجتماعی بالاتر باشد شنونده بیشتر هیپنوتیزم می‌شود.

مثلاً اثر سخنان یک سروان، یک سرگرد، یک سرهنگ، یک تیمسار، یک ارتشبد و بالاخره اثر سخنان شاهنشاه آریا مهر بر روی یک عده مستمعین ثابت و نامیده یکنواخت نیست، هر چه درجه و مقام  اجتماعی بالاتر باشد، شنونده فکرش متمرکزتر شده و کلمات عمیق‌تر در ذهنش اثر خواهد گذاشت.

۶-    گفتارهای رادیویی: گردانندگان برنامه‌های رادیویی از این راز به خوبی مطلع هستند، گفتارها و نصایح خود را با آهنگ‌های خوانندگان معروف شروع می‌کنند و بعد از چند دقیقه گفتار مجدداً برای جلب توجه و تمرکز فکر شنونده آهنگ دیگری پخش می‌کنند، زیرا به خوبی می‌دانند که موسیقی اجباراً و ناخودآگاه برای مغز و اعصاب اشخاص اثر خاصی دارد که ایجاد هیپنوز و تمرکز می‌کند.

بسیار دیده شده است که گاهی نواختن آهنگ عده ای را به خنئه و عده‌ای را به گذیه وا داشته است و دیگران را وادار نموده که هر یک عکس‌العمل خاصی از خود نشان دهند، درست همین عکس‌العمل‌ها هنگام هیپنوتیزم دیده می‌شود، یعنی وقتی خوابرو هیپنوتیزم می‌شود، خود به خود گریه می‌کند. علتش این است که فکر متمرکز شده و از درگیری‌های معنوی زمان حال رها می‌شود و دچار سیر قهقرایی می‌گردد، ناراحتی‌ها و تمایلات سرکوفته و احساسات واپس‌زده شده در گذشته جلوتر می‌آیند، عقده‌ها گشوده می‌شوند و در نتیجه احساسات خاصی به خوابرو دست می‌دهد و اجباراً عکس‌العمل دست می‌دهد، که این عکس‌العمل ممکن است گریه، خنده، رقص، بحران و غش، دویدن، هوار کشیدن، شکستن، کشتن و زدن و دریدن و نظایر این‌ها باشد.

اگر سخنران بتواند فکر شنونده‌ی خود را خوب متمرکز کند، در پایان می‌تواند نتیجه بسیار خوبی بگیرد و شنونده را به انجام(سایت هیپنوتیسم دات آی آر) هر عملی وادار کند و یا افکارش را تغییر دهد. در لحظه سخنرانی درجه تمرکز فکر بالا است،‌ولی اگر سخنرانی ختم و چند ساعت یا چند روزی از آن بگذرد اثر سخنرانی کم‌کم نابود و فراموش می‌شود. سخنرانان زرنگ کسانی هستند که به اصلاح معمول تا تنور گرم است نان را بپزند، یعنی تا شنونده در حال هیپنوتیزم است و بیدار نشده است نتیجه‌گیری خود را بنمایند.

استعداد شنوندگان در ایجاد تمرکز فکر در مقابل سخنرانان متفاوت است، برخی زود و عمیق فکرشان متمرکز می شود، برخی خیلی دیر و کم و برخی هم اصلاً فکرشان متمرکز نمی‌شود که در نتیجه یا چیزی از سخنرانی به یاد ندارند و عملی هم انجام نمی‌دهند.

تمرکز فکر در سخنرانی رموز و پیچیدگی‌ها، قواعد و قوانین خاصی دارد، بدین معنی اگر فکر شنونده متمرکز شود ولی سخنان مخالف تمایلات منافع، تجربیات درونی و گذشته باشد،‌عکس‌العمل مخالفی علیه سخنران نشان خواهد داد، و ممکن است در همان وسط جلسه یا بعد از  خاتمه سخنرانی مخالفت خود را ابراز نماید.

ارسطو می‌گوید: «لازم نیست بدانیم چه می‌گوییم، کافی است بدانیم چگونه می‌گوییم» واقعاً عبارت عمیق و ارزنده است، اگر زیباترین و مستدل‌ترین بیانات اظهار شود، ولی فکر شنونده متمرکز نباشد، با چشم‌های باز نخواهد شنید و یا اثرش بسیار کم خواهد بود.

به هر حال واعظین مذهبی کم و بیش به این قوانین آشنا هستند و در نتیجه آنچه که گاهی بیشتر مردمان را به سوی ادیان مختلف می‌کشاند و موجب تغییر مذهب آنان می‌شود، تأثیرپذیری آنها در مقابل تلقینات واعظین است، عوامل نظیر استعداد هیپنوتیزم شدن تأثیرپذیری، تلقین‌پذیری رابطه سخنان با تجربیات، عواطف و احساسات درونی و گذشته شنونده، چگونگی پرورش اجتماع، انواع نیازهای عاطفی، شکل و قیافه سخنران که آیا شبیه دوستان شنونده است یا شبیه دشمنان،آهنگ صدا، نگاه و حرکات مطبوع یا نامطبوع همه تارهای مرموزی هستند که یک سر آن در دل شنوندگان و سرهای دیگر آن به تمام سرتاسر بدن سخنران یا واعظ وصل است، البته به این عوامل بایستی وضع محیط و لباس و سقف و روشنایی و رنگ‌ها را اضافه کنیم. پس ملاحظه می‌فرمایید که در سخنرانی تنها گفتن کلمات خوب واستدلال برای جلب توجه شنوندگان کافی نیست.